Podróżowanie po Polsce jest ważne

Ten tekst jest pierwszym wpisem w ramach cyklu Lepsze podróże

Jedną z motywacji do podróżowania jest chęć doświadczenia czegoś nowego. Potrzeba zobaczenia nowych krajobrazów i architektury, poznania ludzi, którzy pozwolą się zdystansować do życia. Pływanie wyłącznie w jednym sosie szkodzi. Wyruszamy w świat, by wziąć bardzo głęboki wdech świeżego powietrza. Apetyt rośnie w miarę jedzenia. Na pewnym etapie nie ma już odwrotu i chce się być wszędzie. Zobaczyć i poznać wszystko. Rodzi się pragnienie zaczerpnięcia powietrza z każdej możliwej atmosfery.

Podróżując po swoim kraju trudno o tak intensywne wrażenia. Mieszkając gdzieś od dziecka niełatwo jest się czymś zaskoczyć. Kazimierz Dolny nie zrobi takiego wrażenia jak Timișoara, rozlewiska Biebrzy wypadną bladziej niż przełom rzeki Vrbas w Bośni, a pałac Branickich nie ujmie tak jak chociażby zamek Valençay. Do zachwytów wystarcza sama odmienność.

Dlatego przez długi czas nie mogłem przekonać się do poznawania walorów Polski. Od zawsze jeździłem w Bieszczady, to było moje miejsce, ale nie interesował mnie wyjazd do Baranowa Sandomierskiego, Szczecina, Poleskiego Parku Narodowego, Zalipia, czy Jury Krakowsko-Częstochowskiej. Wszystko, co od Bałtyku po Tatry wydawało mi się mniej ciekawe niż chociażby pierwsze zabytki za granicą Słowacji.

Planowaliśmy więc przede wszystkim zagraniczne wyjazdy. Najlepiej jak najdalej. Dygresja: to częste pytanie zadawane w wywiadach: „a gdzie najdalej byliście?”. Jeśli na nim oparta jest rozmowa, od razu wiem, że dziennikarz jest kompletnie nieprzygotowany. Dla mnie to tak, jak zapytać po meczu piłkarza „czy dużo się dziś nabiegałeś?”. Koniec dygresji. Najlepiej tam, gdzie będzie zupełnie inaczej niż w Polsce. I dostawałem tego, czego chciałem. Łykałem odmienność, a ta nie zawsze bezboleśnie przechodziła przez przełyk. 

Z czasem zauważyłem, że mimo doświadczenia wielu wartościowych momentów i zobaczenia wielu ciekawych miejsc, czegoś mi w tym wszystkim brakuje. Dotarłem do punktu, w którym stwierdziłem, że dalsze wypuszczanie się w świat nie będzie dawało pełnej satysfakcji, jeśli nie poznam lepiej własnego podwórka. Zanim nie popływam w kajaku po Bugu wiosną, nie pojadę zimą w Tatry, nie zajrzę do Tykocina na Podlaską Biesiadę Miodową, nie poznam industrialnej historii Białegostoku i nie odwiedzę łemkowskich cerkwi w Beskidzie Niskim postanowiłem nie wyjeżdżać na długo hen hen daleko. Teraz, kiedy odwiedziłem już wiele z zaplanowanych miejsc i przyjrzałem się regionom, które wcześniej nie miały dla mnie znaczenia, wiem, jak bardzo było to ważne.

Dlaczego?

1. Najważniejszym powodem podróżowania za granice jest chęć poznawania innego. Doświadczanie wyżej wspomnianej odmienności. Ta odmienność nie będzie odbierana pełno wartościowo, jeśli nie będziemy wiedzieć od czego tak właściwie różnic szukamy.
2. Podróżujemy, by zrozumieć inne kultury. Jeśli nie wiemy skąd i z czego czerpiemy my sami nie możliwe jest zrozumienie innych.
3. Utrwaliłem się w przekonaniu jak niesamowitą rzeczą jest gościnność doznawana podczas zagranicznych podróży. W Polsce ludzie są szalenie gościnni, ale gdy ktoś zaprasza nas do siebie np. w Iraku, gdzie nie dogadamy się często nawet po angielsku, to życzliwość najwyższego sortu.
4. To wstyd słuchać od kolegów z zagranicy opowieści o ich krajach, a nie być w stanie powiedzieć nic konstruktywnego o swoim.
5. W każdym odwiedzanym kraju ma się swoje ulubione miejsca. Do tych w Polsce najłatwiej się wraca.
6. Zauważyłem, że Polska jest jednym z najbardziej atrakcyjnych turystycznie krajów na świecie.
7. Zrozumiałem, jak wiele rzeczy, dla których jedziemy za granicę, można znaleźć u siebie.
8. Wszyscy ludzie na świecie mają takie same potrzeby. Tego samego chce moja babcia, co babcia jedenaściorga wnucząt spod Srinagaru.
9. Obudziłem w sobie poczucie, że coś jest „moje”, „nasze”.
10. Zimne morze nie oznacza gorsze morze. A las sosnowo-brzozowy nie jest mniej atrakcyjny niż palmy w Miami.

Najważniejsze są pierwsze dwa punkty. Gdy się gdzieś wyjeżdża, trzeba wiedzieć skąd się wyjeżdża. Ma to wpływ na dwie bardzo istotne podczas podróżowania sprawy

jak będziemy odbierani ze względu na pochodzenie

-Where are you from?

-Poland.

-aaa Holland!

Komuś się nie zdarzyło?

Ta zabawna pomyłka przerodziła się z czasem we frustrację. Zwykle jest zaczątkiem do poznania skojarzeń obcokrajowca dotyczących Polski. Niech zgadnę, co słyszycie. Jan Paweł II, Grzegorz Lato, Lech Wałęsa? W takiej kolejności? Ostatnio z pewnością w modzie jest Robert Lewandowski.

To bardzo dobrze, że ludzie w świecie znają te osoby. Chwała im za to. Ja nie potrafiłbym wymienić ani jednej znanej postaci z wielu, wielu państw. Jednak, gdy pada zdanie: opowiedz coś o swoim kraju dobrze wiem o czym mówić. A Ty co byś odpowiedział/a?

Ile zrozumiemy z tego, co zobaczymy

Do odbierania przeżyć w podróży w jak najlepszy sposób potrzebny jest mocny punkt odniesienia. Najlepszym punktem odniesienia jest dobra znajomość korzeni i tradycji własnego kraju. Na przykład można pojechać do Hiszpanii i oglądać zamki. Te zamki są piękne i na pewno zrobią wrażenie. Jeśli jednak przed wyjazdem odwiedzimy kilka zamków znajdujących się w Polsce, spojrzenie na hiszpańskie warownie będzie miało punkt odniesienia. Taki punkt, z którym można się utożsamić. Wzbudzi zupełnie inne emocje niż porównanie do zamków chociażby z Czech czy Rumunii. Idąc dalej: jeśli dowiemy się kiedy zostały zbudowane polskie zamki, a kiedy hiszpańskie, w jakich okolicznościach zapadały decyzje o ich budowie, jakich materiałów używano, ile trudów wymagało ich ściągnięcie, czy przez wieki swojego istnienia były oblegane, czy też od położenia pierwszego fundamentu stoją nietknięte, czy baszty zbudowano na planie koła czy prostokąta – na tej podstawie porównamy nie tylko dwa zabytki, ale też to, co nasze, do tego co inne. Im więcej wiemy i rozumiemy, tym te różnice stają się bardziej spektakularne. I lepiej do nas trafiają.

Albo wizyta w hinduskiej świątyni. Obserwując jak się zachowują Hindusi w trakcie niektórych obrzędów można zauważyć, że robią dokładnie to samo, co katolicy w kościołach w Polsce. Rozgryzając szczegóły hinduskich obrzędów odnajdziemy tych podobieństw jeszcze więcej. Pod warunkiem, że wiemy, jak przebiegają polskie nabożeństwa. Bez wiedzy większość naszych spostrzeżeń to miraż.

Im lepiej znamy swój kraj, jego tradycje, architekturę, zabytki, tym podróżowanie po świecie staje się ciekawsze. Budzi więcej emocji. Zaryzykuję nawet stwierdzenie, że jest bliżej prawdy.

[fb-like]

PS Następna część relacji Patryka z podróży po Ameryce za niespełna dwa tygodnie. Zanim przeczytacie co działo się na Hawajach, opublikuję kolejne teksty cyklu Lepsze podróże. Na pewno będzie ciekawszy, jeśli zdecydujecie się podzielić także swoimi opiniami.

Zdjęcie nagłówkowe: Drzewo nad Bugiem. Polska. Fot. Bartek
Zdjęcie w tekście: Inwersja nad Przełęczą Wyżniańską. Bieszczady. Fot. Bartek